Pauzeteken

Een pauzeteken (Engels: interval signal, in omroepjargon ook pingel genoemd) is een telkens herhaald kenmerkend geluid of muziekmotief dat wordt gebruikt als herkenningsmelodie van een radio- of televisiestation. Een pauzeteken wordt om verschillende redenen gebruikt:

het station kan worden herkend onafhankelijk van de taal waarin wordt uitgezonden
andere stations weten dat een frequentie in gebruik is
de luisteraar kan voor het eigenlijke begin van een uitzending precies afstemmen op het station
(voornamelijk in de begintijd van de radio) een programmagat kan worden opgevuld

Het pauzeteken is ontstaan in Europa in de jaren 20 en 30. Op het moment worden ze voornamelijk nog gebruikt door wereldomroepen.

Nederlandse pauzetekens

PHOHI: In Holland staat een huis
Nationale Omroep (tijdens de oorlog): Ferme jongens, stoere knapen
Hilversum 1 t/m 5 (vanaf 1974): Eerste acht tonen van het Wilhelmus (Hilversum 1 en 5: klarinet, 2: (carillon?), 3: elektronica, 4: spinet?), ingesproken door Henk Mouwe.

Radio 1 t/m 5 (vanaf zondag 1 december 1985 t/m 3 oktober 1992): Eerste acht tonen van het Wilhelmus, ingesproken door Henk Mouwe.
Radio Nederland Wereldomroep: Merck toch hoe sterck (beiaard van het raadhuis van Hilversum)
Nederland 1 (televisie – tot jaren 1970?): Piet Heyn

Wereldomroepen

Radio Australia: Waltzing Matilda
BBC World Service: Big Ben, V-teken of de tonen B-B-C; voor het hele uur: Lilliburlero
Radio Canada Internationaal: Eerste noten van O Canada
Deutsche Welle: thema uit Fidelio: es sucht die Bruder seine Bruder
Radio Moskou (voormalige USSR): Moskouse nachten
Voice of America: Yankee Doodle
Stem van Rusland: Moessorgski's Poort van Kiev
Radio Nieuw-Zeeland Internationaal: roep van de bellbird
Trans World Radio: onder andere What a friend we have in Jesus

Trivia

Tijdens de oorlog gebruikte de BBC grammofoonplaten waarop het geluid van Big Ben was opgenomen. Men wilde niet dat de Duitsers het onmiddellijk zouden merken als de beroemde toren door een bom was geraakt.