Bahan

Ten artykuł dotyczy ducha z wierzeń słowiańskich. Zobacz też: Bachan, kibuc w Izraelu.

Bahan^[1] (także: Bagan, Bagana^[2]) – według dawnych wierzeń białoruskich dobry duch gospodarstwa, opiekun zwierząt rogatych (krowy, kozy, owce)^[2].

Niektórzy historycy białoruscy opisywali wygląd Bahana jako ducha w postaci rogatego bydła, czasem jako demona z rogami lub demona z owczą głową. Niekiedy traktowano Bahana jako jedną z ról, w jakie wcielał się Weles (bóg bydlęcy)^[2].

Głównym zadaniem tego bożka było wspomaganie bydła podczas porodu^[2]. Bahan mnożył lub pomniejszał dobytek gospodarzy (na przykład decydował, czy bydło rodziło się zdrowe lub martwe) w zależności od tego, jak go traktowano^[1]. W Białorusi istnieje przysłowie: Bahan udusił owcę – które oznacza, że owca zmarła w wyniku komplikacji podczas narodzin^[2].

Bahanowi gospodarze przygotowywali posłanie w żłobie z sianem, żeby mógł doglądać zwierząt. Jeśli był zadbany i wypoczęty, bronił je przed chorobami i atakami dzikiej zwierzyny. Sianu ze żłobu Bahana przypisywano właściwości lecznicze: podawano je kobietom przez pierwszy tydzień po porodzie jako lek^[2][1].