Scansoriopterygidae
Scansoriopterygidae | |||
Czerkas, 2002 | |||
Okres istnienia: 170–120 mln lat temu PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q 170/120 170/120 | |||
skansoriopteryks | |||
Systematyka | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | zwierzęta | ||
Typ | strunowce | ||
Podtyp | kręgowce | ||
Gromada | zauropsydy | ||
Podgromada | diapsydy | ||
Infragromada | archozauromorfy | ||
Nadrząd | dinozaury | ||
Rząd | dinozaury gadziomiedniczne | ||
Podrząd | teropody | ||
Infrarząd | |||
(bez rangi) | celurozaury | ||
(bez rangi) | Paraves | ||
Rodzina | Scansoriopterygidae | ||
| |||
|
Scansoriopterygidae – rodzina teropodów, obejmująca dinozaury być może najbliżej spokrewnione z ptakami. Niewątpliwie są przedstawicielami grupy celurozaurów, a w jej obrębie taksonu maniraptorów, lecz ich pozycja systematyczna w ramach tego taksonu pozostaje przedmiotem sporów. Z analizy kladystycznej Sentera (2007) wynika, że Scansoriopterygidae były bazalnymi przedstawicielami kladu Avialae i taksonem siostrzanym do ptaków.
Maniraptora |
| ||||||||||||||||||||||||||||||
Także z analizy kladystycznej Hu i współpracowników (2009) wynika, że Scansoriopterygidae były taksonem siostrzanym do ptaków. Natomiast z analizy kladystycznej Agnolína i Novasa (2011), przeprowadzonej w oparciu o zmodyfikowaną macierz danych z analizy Hu i współpracowników, wynika, że Scansoriopterygidae były bazalnymi przedstawicielami kladu Paraves nienależącymi do Avialae; na uzyskanym przez nich kladogramie Scansoriopterygidae były w nierozwikłanej trychotomii z rodziną Alvarezsauridae oraz kladem Eumaniraptora obejmującym Avialae (do których autorzy zaliczyli ptaki oraz unenlagie) i deinonychozaury.
Maniraptora |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Z analiz Fotha, Tischlingera i Rauhuta (2014) oraz Lee i współpracowników (2014) wynika natomiast, że Scansoriopterygidae były bazalnymi ptakami (tj. przedstawicielami najmniejszego kladu obejmującego rodzaj Archaeopteryx i grupę Neornithes), nieco bliżej niż Archaeopteryx spokrewnionymi ze współczesnymi ptakami.
Do rodziny Scansoriopterygidae należą rodzaje dinozaurów: skansoriopteryks i epidendrozaur (prawdopodobnie synonimy), epideksipteryks, yi oraz ambopteryks.
Żyły w okresie późnej jury i wczesnej kredy (ok. 170-120 mln lat temu) na terenach środkowo-wschodniej Azji. Ich szczątki znaleziono w Mongolii i w Chinach.
Długość ciała przedstawicieli rodziny nie przekraczała 32 cm (ambopteryks). Epidendrozaur był najmniejszym znanym nieptasim dinozaurem (długość ciała 12 cm, wysokość 5 cm, ciężar 100 g). Badania dowiodły że te dinozaury były słabymi w lataniu[1].
Linki zewnętrzne
- galeria grafik epidendrozaura
- galeria grafik skansoriopteryksa
Przypisy
- ↑ T. AlexanderT.A. Dececchi T. AlexanderT.A. i inni, Aerodynamics Show Membrane-Winged Theropods Were a Poor Gliding Dead-end [online], 2020 [dostęp 2023-11-13] (ang.).
Bibliografia
- P. Senter. A new look at the phylogeny of Coelurosauria (Dinosauria: Theropoda). „Journal of Systematic Palaeontology”, 2007. DOI: 10.1017/S1477201907002143. (ang.).
- Hu Dongyu, Hou Lianhai, Zhang Lijun, Xu Xing. A pre-Archaeopteryx troodontid theropod from China with long feathers on the metatarsus. „Nature”. 461, s. 640–643, 2009. DOI: 10.1038/nature08322. (ang.).
- Federico L. Agnolín, Fernando E. Novas. Unenlagiid theropods: are they members of the Dromaeosauridae (Theropoda, Maniraptora)?. „Anais da Academia Brasileira de Ciências”. 83 (1), s. 117–162, 2011. DOI: 10.1590/S0001-37652011000100008. (ang.).
- Christian Foth, Helmut Tischlinger i Oliver W. M. Rauhut. New specimen of Archaeopteryx provides insights into the evolution of pennaceous feathers. „Nature”. 511 (7507), s. 79–82, 2014. DOI: 10.1038/nature13467. (ang.).
- Michael S. Y. Lee, Andrea Cau, Darren Naish i Gareth J. Dyke. Sustained miniaturization and anatomical innovation in the dinosaurian ancestors of birds. „Science”. 345 (6196), s. 562–566, 2014. DOI: 10.1126/science.1252243. (ang.).
- M. Wang, J. i K. O'Connor, X. Xu, Z. Zhou. A new Jurassic scansoriopterygid and the loss of membranous wings in theropod dinosaurs. „Nature”. 569, s. 256–259, 2019. DOI: 10.1038/s41586-019-1137-z.
- p
- d
- e
- p
- d
- e
- kategoria
- klasyfikacja
- lista
- wikiprojekt
Infrarzędy dinozaurów | |
---|---|
Era dinozaurów | |
Dyscypliny powiązane |
- EoL: 52571658
- GBIF: 4822641
- identyfikator taksonu Fossilworks: 137497