Tricholoma sulphurescens
Systematyka | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | grzyby | ||
Typ | podstawczaki | ||
Klasa | pieczarniaki | ||
Rząd | pieczarkowce | ||
Rodzina | gąskowate | ||
Rodzaj | gąska | ||
Gatunek | Tricholoma sulphurescens | ||
Nazwa systematyczna | |||
Tricholoma sulphurescens Bres. Annls mycol. 3(2): 159 (1905) | |||
|
Tricholoma sulphurescens Bres. – gatunek grzybów należący do rzędu pieczarkowców (Agaricales)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Tricholoma, Tricholomataceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1905 r. włoski mykolog Giacomo Bresàdola i nadana przez niego nazwa naukowa jest uznawana[1].
Morfologia
- Kapelusz
Średnica 5–12 cm, początkowo dzwonkowaty do wypukłego z podwiniętym lub odgiętym brzegiem, potem rozszerzający się do nieregularnie płaskiego, z niskim garbkiem, z pofałdowanym i odgiętym brzegiem. Powierzchnia początkowo gładka, potem jedwabiście włóknista, z czasem rozpadająca się na małe, nieregularne, przylegające łuski, początkowo biała, później silnie żółknąca, szczególnie po uciśnięciu, ostatecznie żółta z brązowożółtym środkiem[2].
- Blaszki
Pełnych blaszek około 100, blaszeczek około 37, umiarkowanie gęste, przyrośnięte lub nieco wykrojone, białe, często z żółtymi plamami na brzegach, szczególnie w pobliżu brzegu kapelusza, ostatecznie w całości żółte[2].
- Trzon
Wysokość 5–12 cm, grubość 1–2 cm, cylindryczny lub rozszerzony w kierunku podstawy. Powierzchnia początkowo biała, potem na wierzchołku bladożółta, niżej zmieniająca kolor od głębokożółtego do ochrowobrązowego, szczególnie po uciśnięciu. Górna część drobno kłaczkowata do łuskowatej z nieco ciemniejszymi łuskami, dolna część aksamitna, drobno łuskowata z brązowymi, włókienkowatymi łuskami[2].
Biały, cytrynowożółty do siarkowożółtego lub ochrowy, zwłaszcza po zgnieceniu. Zapach mocny, aromatyczny owocowy i mdlący, podobny do zapachu gąski siarkowej (Tricholoma sulfureum). Smak nieco ostry[2].
- Cechy mikroskopowe
Podstawki 30–40 × 6–20 µm, 4-zarodnikowe, ze sprzążkami. Bazydiospory 5–7 × 4–5,5 µm, Q = 1,1–1,4, nieco wielościenne do szeroko elipsoidalnych z dużym wyrostkiem wnęki. Cheilocystyd brak. Skórka w kapeluszu typu cutis, zbudowana z wąskich, cylindrycznych strzępek o szerokości 5–22 µm, zawierających blady, wewnątrzkomórkowy pigment. Skórka w trzonie typu cutis z przejściami do trichoderm, zbudowana z długich, septowanych strzępek o szerokości 2,5–19 µm. Występują sprzążki[2].
- Gatunki podobne
Tricholoma sulfurescens charakteryzuje się szybkim żółknięciem owocnika przy dotknięciu, żółtym miąższem, początkowo gładkim kapeluszem, kłaczkowatym lub łuskowatym trzonem i szeroko elipsodalnymi zarodnikami. Podobna gąska siarkowa (Tricholoma sulfureum) ma ogólnie żółte zabarwienie, blaszki bardziej rzadkie, oraz znacznie większe, podłużne zarodniki i bardzo charakterystyczny mdlący zapach[2].
Występowanie i siedlisko
Znane jest występowanie Tricholoma sulphurescens w Europie i Ameryce Północnej. W Europie jest szeroko rozprzestrzeniona, z wyjątkiem wschodniej części[3], wszędzie jednak jest to gatunek rzadki[2]. W Polsce do 2020 r. jedyne jej stanowiska podali B. Gierczyk i T. Ślusarczyk[4].
Naziemny grzyb mykoryzowy, tworzący ektomykoryzy z brzozami, bukami, dębami i kasztanami. Najczęściej występuje na glebach wapiennych w liściastych lasach[2].
Przypisy
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2024-06-13] .
- ↑ a b c d e f g h MortenM. Christensen MortenM., Machiel E.M.E. Noordelo Machiel E.M.E., Notulae at floram Neerlandicam – XXXVI Tricholoma, „Persooniay”, 17 (2), 1999, s. 295–317 [dostęp 2024-06-13] .
- ↑ Występowanie Tricholoma sulphurescens na świecie (mapa) [online] [dostęp 2024-06-13] .
- ↑ Aktualne stanowiska Tricholoma sulphurescens w Polsce [online] [dostęp 2024-06-13] .