Tyletamina

Tyletamina
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
2-(etyloamino)-2-tiofen-2-ylocykloheksan-1-on
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C12H17NOS

Masa molowa

223,34 g/mol

Wygląd

bezwonne, białe kryształy (chlorowodorek)

Identyfikacja
Numer CAS

14176-49-9

PubChem

26533

DrugBank

DB11549

SMILES
CCNC1(CCCCC1=O)C2=CC=CS2
InChI
InChI=1S/C12H17NOS/c1-2-13-12(11-7-5-9-15-11)8-4-3-6-10(12)14/h5,7,9,13H,2-4,6,8H2,1H3
InChIKey
QAXBVGVYDCAVLV-UHFFFAOYSA-N
Właściwości
Temperatura topnienia

41–43 °C[1]

Niebezpieczeństwa
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Na podstawie podanego źródła[2]
chlorowodorek tyletaminy
Wykrzyknik
Uwaga
Zwroty H

H336

Zwroty P

P261, P271, P304+P340+P312, P403+P233, P405, P501

Podobne związki
Podobne związki

ketamina

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Farmakokinetyka
Działanie

przeciwbólowe, analgezyjne, uspokajające, przeciwdrgawkowe

Okres półtrwania

2,5 godziny (koty), 1,2–1,3 godziny (psy)[3]

Wydalanie

mocz (<4% w postaci niezmetabolizowanej), kał (0,3% w postaci niezmetabolizowanej)[3]

Uwagi terapeutyczne
Drogi podawania

iniekcyjnie[3]

Multimedia w Wikimedia Commons

Tyletaminaorganiczny związek chemiczny z grupy aryloalkiloamin (tj. amin alifatycznych zawierających podstawnik aromatyczny przy jednym z atomów węgla)[4]. Jest dysocjacyjnym środkiem znieczulającym należącym do kategorii antagonistów receptora NMDA (receptora N-metylo-D-asparaginowego)[3]. Jej struktura chemiczna i działanie są zbliżone do ketaminy. Jest wykorzystywana w medycynie weterynaryjnej jako nienarkotyczny środek znieczulający stosowany u psów i kotów[5].

Lek

Jest to dożylny środek znieczulający zatwierdzony do użycia w medycynie weterynaryjnej. Wywołuje stan sedacji, unieruchomienia, amnezji i głębokiego znieczulenia. Wywoływane efekty są podobne do neuroleptanalgezji. Substancja ta jest także stosowana w celu profilaktyki i zmniejszenia nasilenia napadów drgawkowych. Powoduje tzw. anestezję zdysocjowaną: hamuje czynność niektórych regionów w mózgu (m.in. wzgórze, kora mózgowa), podczas gdy inne pozostają aktywne (w tym układ limbiczny)[3][5].

Przypisy

  1. YangY. An YangY. i inni, Transition-metal-free α-arylation of nitroketones with diaryliodonium salts for the synthesis of tertiary α-aryl, α-nitro ketones, „Chemical Communications”, 55 (1), 2019, s. 119–122, DOI: 10.1039/C8CC08920E [dostęp 2024-04-27]  (ang.). Patrz Supplementary information.
  2. Tiletamine Hydrochloride [online], karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, 23 sierpnia 2023, numer katalogowy: 1667359 [dostęp 2024-08-07] . (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
  3. a b c d e Zoletil. Charakterystyka produktu leczniczego weterynaryjnego [online], rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl, 25 czerwca 2021 [dostęp 2024-04-27] .
  4. Tiletamine, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB11549 [dostęp 2024-04-27]  (ang.).
  5. a b Tiletamine, [w:] PubChem [online], United States National Library of Medicine, CID: 26533 [dostęp 2024-04-27]  (ang.).

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.