Bernicja
547–634 | |||
Ustrój polityczny | monarchia | ||
---|---|---|---|
Stolica | Bamburg | ||
Data powstania | VI w. | ||
Data likwidacji | 634 | ||
Władca | Oswald z Nortumbrii | ||
Narody i grupy etniczne | Anglowie, Sasi, Brytowie | ||
Język urzędowy | |||
Religia dominująca | pogaństwo, chrześcijaństwo | ||
Saska Brytania ok. 600 r. | |||
Położenie na mapie świata | |||
55°10′00,0000″N 2°00′00,0000″W/55,166667 -2,000000 | |||
|
Bernicja (staroang. Bernice lub Beornice; łac. Bernicia) – wczesnośredniowieczne państwo anglosaskie, obejmujące część wschodniego wybrzeża Wielkiej Brytanii (na historycznym pograniczu Anglii i Szkocji).
Dzieje
Nie wiadomo dokładnie kiedy i jak powstało Królestwo Bernicji. Jednak Anglowie, Sasi i inne ludy zaczęły przybywać na Wyspy Brytyjskie w V w. i dokonywały sukcesywnej ekspansji terytoriów należących do Brytów. Prawdopodobnie w V w. na terytorium, gdzie Anglosasi założyli sto lat później Bernicję istniało enigmatyczne królestwo Brytów – Bryneich.
Według źródeł[jakich?] pierwszym historycznym królem Bernicji był od roku 547 Ida (znanych jest jednak dwóch jego przodków nie potwierdzonych źródłowo: dziad Esa i ojciec Eoppa; jest to więc sytuacja podobna do przodków Mieszka I), który rządził do swojej śmierci w 559. Następcami króla Idy byli kolejno jego synowie: Glappa, Adda, Ethelryk, Teodoryk, Frithuwald oraz Hussa (nie jest pewne czy rzeczywiście był synem Idy, czy też może już jego wnukiem) i wnuk Idy – Ethelfrith. Przez znaczną część tego okresu kolejni władcy bronili państwa przed lokalnymi plemionami Brytów, stopniowo powiększając terytorium Bernicji.
Z początkiem VII w. Bernicia wdała się w konflikt z sąsiadującym z nią od południa królestwem Deiry. Początkowo Bernijczycy zwyciężyli i podbili sąsiadów, ale po śmierci Ethelfritha to Deira zapanowała nad Bernicją. Ostatecznie w 634 na tronie obydwu królestw – definitywnie jednocząc je – zasiadł jednak Oswald, wnuk Ethelfritha. Moment objęcia tronu przez Oswalda traktowany jest jako narodziny nowego państwa – królestwa Nortumbrii (według innej wersji datę powstania Nortumbrii przesuwa się na rok 654, czyli moment objęcia tronu Deiry – po zawirowaniach związanych m.in. z wojną przeciwko Mercji – przez Oswiu, brata Oswalda).
Granice
Zasięg terytorialny Bernicji znany jest tylko w przybliżeniu. Granicę wschodnią wyznaczało wybrzeże Morza Północnego; prawdopodobnie granicą południową była rzeka Tees (na południe od niej rozciągało się już królestwo Deiry); zachodnia granica jest trudna do wyznaczenia, jednakże na pewno zachodnim sąsiadem było jedno z królestw Brytów – Rheged (obecnie południowo-wschodnia Kumbria, w północno-zachodniej Anglii). Z kolei północną granicę na niewielkim odcinku stanowił prawdopodobnie dawny rzymski mur Antoninusa.
Zobacz też
Bibliografia
- Dawid W. Rollason, Northumbria, 500–1100: Creation and Destruction of a Kingdom, Cambridge 2003
- N.J. Higham, The Kingdom of Northumbria AD 350–1100, Sutton-Stroud 1993
- Chris Lowe, The Making of Scotland: Angels, Fools and Tyrants: Britons and Angles in Southern Scotland, Edynburg 1999
- p
- d
- e
- Epoka georgiańska
- Epoka wiktoriańska
- Epoka edwardiańska
- Wielka Brytania w XX wieku
| |
| |
- p
- d
- e
Królestwa Heptarchii |
|
---|---|
Pomniejsze królestwa |
|
- p
- d
- e
|
- Britannica: place/Bernicia
- DSDE: Bernicia