Dynastia normandzka

Wikipedia:Weryfikowalność
Ten artykuł od 2020-12 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Wilhelm, książę Normandii

Dynastia normandzka panowała w X i XII wieku w Normandii i Anglii. Wywodziła się z Norwegii. Istnieje dwóch możliwych protoplastów tej dynastii: Rognvalda I, syna Eysteina, jarla Moere lub Roberta I Mocnego, syna Ragnvalda.

Powtarzające się najazdy Normanów na północną Europę doprowadziły do uchwycenia przyczółków i stworzenia wielu osiedli na południowym wybrzeżu kanału La Manche. W końcu IX wieku Rolf (Rollo), jeden z wodzów i syn Ragnvalda Eysteinssona przejął władzę wśród Norwegów. W 886 roku po najeździe na Bayeux i zabiciu Berengara, hrabiego tego miasta wziął za żonę jego córkę Poppę. W 911 roku Rollo został uznany księciem Normandii przez króla zachodnich Franków, Karola III Prostaka, który ofiarował mu tereny i tak będące pod władzą Normanów, lecz nominalnie należące do Roberta, diuka Francji, będącego rywalem króla.

Potomkowie Rollona w linii prostej panowali na tronie książęcym do połowy XII wieku. Rządzili także w licznych normandzkich hrabstwach (Eu, Évreux, Mortain, Corbeil, Arques). Tym, który znacznie poszerzył władztwo Normanów był Wilhelm, zwany później Zdobywcą, syn księcia Roberta I Wspaniałego, który został ustanowiony swym następcą przez Edwarda Wyznawcę, króla Anglii na podstawie dość dalekiego pokrewieństwa. Matka Edwarda, Emma, była bowiem ciotką ojca Wilhelma, Roberta.

14 października 1066 roku w bitwie pod Hastings Wilhelm pokonał anglosaskiego konkurenta Harolda II i zdobył tron angielski. Umarł jednak na kontynencie, 7 września 1087 roku niedaleko Rouen i został pochowany w opactwie św. Stefana w Caen.

Wilhelm pozostawił trzech synów: najstarszy z nich Robert II Krótkonogi, został księciem Normandii i uczestnikiem pierwszej wyprawy krzyżowej, która zdobyła Jerozolimę. Po powrocie został pokonany w 1106 roku przez swego brata Henryka i uwięziony na zamku Cardiff, gdzie zmarł 10 lutego 1134 roku. Drugi syn Wilhelm II Rudy, król Anglii, został zamordowany 2 sierpnia 1100 roku podczas polowania w Nowym Lesie. Ostatni z braci Henryk I, zwany Pięknym Klerkiem (Beau-Clerc), początkowo bez spadku, w 1106 roku po pokonaniu Roberta rządził zarówno Anglią jak i Normandią.

Cieszący się niezwykłym powodzeniem u kobiet Henryk I zmarł 1 grudnia 1135 roku pozostawiając blisko 20 potomków z rozmaitych matek. Jednak jedyny legalny następca, Wilhelm, zginął 25 października 1120 roku podczas katastrofy statku królewskiego Blanche-Nef na kanale La Manche. Tron Anglii i Normandii dostał się w ręce Stefana z Blois, wnuka Wilhelma Zdobywcy, a następnie, po jego śmierci w 1154 roku, królem Anglii i księciem Normandii został Henryk II, syn Matyldy, córki Henryka I, i Gotfryda V Pięknego, hrabiego Andegawenii, zapoczątkowując dynastię Plantagenetów.

Morganatyczni synowie Henryka I otrzymali hrabiowskie uposażenie i rozwinęli własne linie dynastyczne. Do połowy XIII wieku earlami Gloucester byli potomkowie Roberta z Caen. Ostatni męski potomek dynastii normandzkiej Wilhelm FitzRobert zmarł 23 listopada 1183 roku.

Drzewo genealogiczne

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Rolf
860-932
książę Normandii
 
Poppa z Bayeux
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Wilhelm I Długi Miecz
905-942
książę Normandii
 
Sprota Bretońska
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ryszard I Nieustraszony
933-996
książę Normandii
 
Gunnor
zm. 1031
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ryszard II Dobry
963-1027
książę Normandii
 
Judyta Bretońska
9821017
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Robert I Wspaniały
10001035
książę Normandii
 
Herleva
10031050
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Wilhelm Zdobywca
10281087
panował w latach
10661087
król Anglii
 
Matylda Flandryjska
10311083
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Robert II Krótkoudy
10541134
książę Normandii
 
Sybilla Conversano
10801102
 
Ryszard Normandzki
10541070
 
 
Cecylia normandzka
10561126
opatka Caen
 
 
Agata normandzka
10641080
 
 
Konstancja normandzka
10661090
 
Alan IV Fergant
zm. 1119
książę Bretanii
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Sibylla Andegaweńska
11121165
 
Wilhelm Clito
11021128
hrabia Flandii
 
Joanna z Montferraty
 
Adeliza normandzka
10551113
 
Wilhelm II Rudy
10561100
panował w latach
10871100
 
Adela z Normandii
10671137
 
Stefan Henryk
10451102
hrabia Blois
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
m. 1125
Matylda I z Boulogne
11051152
hrabina Boulogne
 
Stefan z Blois
10921154
panował w latach 11351141
i
11411154
 
Inne dzieci
 
Matylda Szkocka
10801118
 
Henryk I Beauclerc
10681135
panował w latach
11001135
król Anglii
 
Adeliza z Louvain
11031151
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ród hrabiów Blois
 
 
Izabella Andegaweńska
11111154
 
Wilhelm Adelin
11031120
 
Henryk V Salicki
10861125
cesarz rzymski
 
Matylda
11021167
panowała w roku
1141
królowa Anglii
 
Godfryd V Plantagenet
11131151
hrabia Andegawenii
 
Liczne nieślubne potomstwo
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Dynastia
Plantagenetów

Zobacz też

  • p
  • d
  • e
  • p
  • d
  • e
Angielskie
Armeńskie
Bizantyńskie
Bośniackie
Bułgarskie
Chorwackie
Czeskie i morawskie
Duńskie
Frankijskie i francuskie
Gruzińskie
  • Farnawazianowie
  • Chosrowianowie
  • Bagratydzi
Hiszpańskie
Litewskie
Niemieckie
Polskie i pomorskie
Portugalskie
Ruskie i rosyjskie
Rumuńskie – mołdawskie i wołoskie
Serbskie i czarnogórskie
Szkockie
Szwedzkie
Węgierskie
Włoskie
  • Dynastie pogrupowane są pod względem rodzimego kraju, w ramach nich alfabetycznie; w nawiasach boczne linie będące samodzielnymi dynastiami